Op zoek naar een nieuwe kaart

Zeventig jaar na het einde van de Tweede Wereldoorlog is internationale ontwikkelingssamenwerking ver voorbij de pensioengerechtigde leeftijd.
Het begrip lijkt gedateerd. Dat de wereld grondig is veranderd is een cliché. Dat weet iedereen.
Het gaat niet meer in hoofdzaak over ontwikkelingshulp. Het gaat om handel, investeringen, globalisering, conflict , vrede, buitenlandse politiek, armoede, mensenrechten, natie- en staatsvorming, democratisering en cultuur. In de afgelopen jaren is het denken over ontwikkeling enkele malen gekanteld. Het leidde tot fikse tegenstellingen, deels ideologisch, deels analytisch. Ontwikkelingsprocessen veranderden van karakter. Andere waarden en doeleinden werden prominenter: niet meer bovenal economische groei, maar human development: ontwikkeling van, voor en door mensen. Ontwikkelingsbeleid binnen landen werd meerdere malen binnenstebuiten gekeerd. De specifieke omstandigheden van afzonderlijke landen kwamen steeds prominent in beeld, waardoor meer afstand werd genomen van vermeend algemeen geldende modellen en blauwdrukken. Maar het ging niet vanzelf. Machtspolitiek en economische belangen overheersten.